Notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną. W zakresie swoich uprawnień działa on jako osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznych
Czynności dokonane przez notariusza mają charakter dokumentu urzędowego. Przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz jest obowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne.
Pełnioną funkcją i posiadaną wiedzą notariusz gwarantuje poprawność wykonywania czynności oraz ich zgodność z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa. Notariusz ma obowiązek odmówić dokonania czynności notarialnej sprzecznej z przepisami prawa.
Zgodnie z art. 79 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku - Prawo o notariacie, notariusz dokonuje następujących czynności:
- sporządza akty notarialne,
- sporządza akty poświadczenia dziedziczenia,
- sporządza poświadczenia,
- doręcza oświadczenia,
- spisuje protokoły,
- sporządza protesty weksli i czeków,
- przyjmuje na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery wartościowe,
- sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów,
- sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów,
- sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów.
Notariusz przyjmuje na przechowanie pieniądze i papiery wartościowe wyłącznie w związku z dokonywaną w jego kancelarii czynnością (art. 108 Prawa o notariacie), przy czym pieniądze - na specjalne konto bankowe; w przypadku przyjęcia dokumentu - dotyczy to wszelkiego rodzaju dokumentów nawet w kopertach zamkniętych, przy czym w tym ostatnim przypadku, koperta powinna być zaopatrzona w podpis składającego (art. 106 Prawa o notariacie).
Tajemnica czynności notarialnych.
Notariusz zobowiązany jest zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne i obowiązek ten nieprzerwanie nawet po odwołaniu z pełnionej funkcji.
W przypadkach prawem przewidzianych notariusz przesyła sądom i innym organom państwowym informacje pisemne o sporządzonych dokumentach i wypisy tych dokumentów, np. przy nabyciu nieruchomości notariusz ma obowiązek przesłać wypis aktu notarialnego Sądowi prowadzącemu księgę wieczystą.
Informacji ustnych o dokonanych czynnościach notariusz może jedynie udzielić instytucjom i osobom, które mają prawo otrzymać wypisy dokumentów stwierdzających te czynności.
